Yüksek glisemik indeksli gıdaların kan glukoz düzeyini hızla yükseltmesi nedeniyle diyabetik hastalarda önerilmediğini vurgulayan Dyt. Hilal Yazıcı, “Gebelik şekeri sorunu yaşayan gebelerin yüksek glisemik indeksli meyveler sınıfına giren muz, incir, üzüm kavun, kuru üzüm, kuru kayısı, kuru incir, cennet hurması, kuru hurma, kuru dut gibi besinleri tüketmemesi gerekir” dedi.
Gebelik öncesi yeterli insülin salgılayabilen pankreas hücreleri; gebeliğin ilerlemesiyle birlikte yeterli insülin salgılayamazsa, daha önce diyabet görülmeyen kişilerde gebelik boyunca kan şekeri yükselebiliyor. Halk arasında ‘gebelik şekeri’ olarak bilenen bu durumun tıpta gestasyonel diyabet olarak adlandırıldığını belirten Samsun Hastanesi Diyetisyeni Hilal Yazıcı uyarılarda bulundu. Gestasyonel diyabet için taramanın ikinci trimesterda, insülin direncinin arttığı 24 ve 28. haftalarda yapıldığını söyleyen Dyt. Hilal Yazıcı, hastalığın risk faktörlerinden en önemlilerini yüksek vücut kütle indeksi, hareketsiz yaşam, ailede diyabet öyküsü, polikistik over sendromu, gizli şeker ve geçmişte yüksek ağırlıklı bebek doğurmak olarak açıkladı.
"Multidisipliner tedavi önemli"
Gestasyonel diyabette multidisipliner çalışmanın oldukça önemli olduğunu işaret eden Dyt. Hilal Yazıcı, hastaları Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı ile birlikte Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı ve Diyetisyenin bir arada takip etmesi gerektiğini ifade etti. Dyt. Hilal Yazıcı, “Gestasyonel diyabet hastalarında, metabolik kontrol diyet ile sağlanabiliyorsa, tedaviye diyete uyum kontrolleri ile tedaviye devam edilir. Metabolik kontrolü ideal düzeyde olmayan hastalarda ise diyet tedavisi ile birlikte insülin kullanımı gerekmektedir” dedi.
13 kilodan fazla ağırlık alınması riskli
Gebelik şekeri olan anneler için sağlıklı beslenme önerilerinde bulunan Yazıcı, “Gestasyonel diyabetli anneler, gebelik boyunca 10- 13 kg'dan daha fazla ağırlık kazanmamalıdır. Öğünler 3 ana, 2-4 ara öğün şeklinde planlanmalıdır. Öğünlerin arası 2-3 saat olmalı ve ara öğünler atlanmamalıdır. Öğünlerin miktarı ve zamanlaması, mide yanması, bulantı gibi faktörler tokluk, kan, glukoz düzeyini etkileyeceğinden gestasyonel diyabetli annelere az miktarda sık öğün önerilir” diye konuştu.
Pasta, börek ve kekten uzak durun
Basit şeker içeren besinlerden uzak durulması önerisinde bulunan Yazıcı pasta, tatlı, börek, kek, kurabiye gibi pastane ürünleri ve paketli gıdaların beslenme düzeninden çıkartılması gerektiğini belirtti. Kompleks karbonhidratların dengeli bir dağılımla beslenmede mutlaka yer alması gerektiğinin altını çizen Dyt. Hilal Yazıcı, şu bilgileri paylaştı:
“Tam buğday, çavdar, baklagiller, yulaf, bulgur ve bunun gibi gıdalar kompleks karbonhidratlar içerir ve glisemik kontrolde etkilidirler. Beslenmede yeterli posa alımı sağlanmalıdır. Sebze ve meyve tüketimi ihmal edilmemelidir. Günlük ortalama 25 gram lif önerilir. Bunlar 2-3 kâse çiğ ve pişmiş sebzeden, 2-4 porsiyon düşük glisemik indeksli meyveden alınabilir. Yüksek glisemik indeksli gıdaların kan glukoz düzeyini hızla yükseltmesi nedeniyle diyabetik hastalarda önerilmiyor. Yüksek glisemik indeksli meyveler muz, incir, üzüm kavun, kuru üzüm, kuru kayısı, kuru incir, cennet hurması, kuru hurma, kuru dut olarak sıralanabilir. Glisemik indeksi yüksek kaçınılması gereken diğer besinler ise bal, pekmez, şeker ve şeker içeren gıdalar, tatlılar, şekerli içecekler, beyaz unlu gıdalar, pirinç, patatestir. Bu dönemde gebelere dostluk edecek önemli besinler ise tam tahıllar, tam buğday ekmeği, kurubaklagiller, sebzeler, meyveler, süt ve süt ürünleri, et, tavuk, hindi, balık, yumurta gibi protein kaynakları, ceviz, badem, fındık gibi çiğ kabuklu yemişler ve hakiki zeytinyağıdır.”