Samsun ve özellikle Bafra, manda yetiştiriciliğinde Türkiye’nin lider bölgelerinden biri. Ancak sektörde yaşanan ekonomik sıkıntılar, gençlerin ilgisizliği ve besicilikle ilgili diğer sorunlar, bu önemli üretim alanının geleceği için ciddi sorular ortaya çıkarıyor. Samsun Manda Yetiştiriciliği Birliği Başkanı İsmail Metin, Bafra55.net’e yaptığı açıklamada, manda yetiştiriciliğinin bugünkü durumu, yaşanan zorluklar ve geleceğe yönelik beklentiler hakkında önemli bilgiler verdi.

Samsun Manda Yetiştiriciliğinde Türkiye Lideri

Başkan Metin, Samsun’un manda yetiştiriciliğinde Türkiye genelinde birinci sırada olduğunu belirtti:

“Samsun’da yaklaşık 22.000 manda var. Bunun 10.000’i ise Bafra ilçesinde bulunuyor. Ancak bu rakamlar geçmişle kıyaslandığında çok düşük. 1980’lerde bu sayı yaklaşık 1 milyondu. O döneme göre ciddi bir düşüş yaşandı.”

Metin, Türkiye’de manda yetiştiriciliğinin yeniden canlanmasında, 2008 yılında Samsun’da kurulan Türkiye’nin ilk manda birliğinin ve devlet desteklerinin etkili olduğunu belirtti:

“2009’dan itibaren Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verdiği desteklerle manda sayısında artış yaşandı. Ayrıca Anadolu Islah Projesi gibi çalışmalar da popülasyonun artmasına büyük katkı sağladı.”

Gençlerin İlgisizliği ve Çiftçilikte İnsan Kaynağı Sorunu

Manda yetiştiriciliğinde en büyük sorunlardan birinin gençlerin bu işe ilgi göstermemesi olduğunu söyleyen Metin, şunları kaydetti:

“Gençlerimiz, manda yetiştiriciliği gibi zorlu bir işe sıcak bakmıyor. Tarım ve hayvancılık ağır bir iş; sabah 8, akşam 5 mesaiyle sınırlı değil. Sabahın erken saatlerinden gece yarısına kadar çalışmayı gerektiriyor. Üstelik sosyal hayat da kısıtlanıyor. Bu durum gençlerimizi sektörden uzaklaştırıyor. Kendi çiftliğimde bile çalışacak hayvan bakıcısı bulamıyoruz.”

Metin, genç çiftçilere verilen teşviklerin artırılması gerektiğini belirtti:

“Devletin genç çiftçilere ve kadın üreticilere yönelik destekleri var, ancak bunlar yetersiz. Gençleri bu işe yönlendirecek daha cazip teşvik modelleri oluşturulmalı. Ayrıca tarım ve hayvancılığın zorlukları gençlere öğretilerek, bu konuda çözüm odaklı bir yaklaşım geliştirilmeli.”

Manda Ürünlerinin Ekonomiye Katkısı

Samsun’daki manda yetiştiricilerinin bir kısmı, mandalarından elde ettikleri süt, kaymak ve yoğurt gibi ürünleri işleyerek markalı bir şekilde piyasaya sunuyor. Başkan Metin, bu tür girişimlerin manda yetiştiriciliğini desteklemek açısından önemli olduğunu ifade etti:

“Ürünlerin markalaşması, sektörü kalkındırmak için büyük bir adım. Ancak üretim maliyetleri, yem fiyatları gibi sorunlar nedeniyle bu alanda da sıkıntılar yaşanıyor.”

Mera Kullanımı ve Barınma Yöntemleri

Samsun ve Bafra’da manda yetiştiricilerinin yarısının sağımlı yöntemle çalıştığını ifade eden Metin, bu işletmelerin mera kullanımıyla ilgili farklı yöntemlere başvurduğunu belirtti:

“Mera alanına yakın işletmeler, mandalarını gündüz otlak alanlarına bırakıp akşam sağıma alıyor. Uzak olanlar ise yarı açık ağırlarda veya kapalı ortamlarda bakım yapıyor. Bu yöntemler, hem mandaların ihtiyaçlarını karşılıyor hem de ekonomik olarak katkı sağlıyor.”

Manda Yetiştiriciliğinin Geleceği

Başkan İsmail Metin, sektörün geleceği hakkında karamsar olmadığını, ancak gençlerin sektöre kazandırılması gerektiğini vurguladı:

“Bizler elimizden geleni yapıyoruz. Ancak bu işin sürdürülebilirliği için gençleri sektöre çekmemiz şart. Daha güçlü teşvikler ve daha iyi çalışma koşulları sağlanmalı. Bu iş, gelecek nesillere taşınması gereken bir değer.”

Bafra55.net olarak, Samsun’un önemli bir ekonomik değeri olan manda yetiştiriciliğinin korunması ve geliştirilmesi için çalışan tüm üreticilere teşekkür ediyor, sektörün geleceğine umutla bakıyoruz.