Çocuklarda en az 12 yaşına kadar kurban kesim esnasının birebir izletilmemesinin çocuğun ruh sağlığı açısından sakıncalı olduğunu belirten Samsun Medical Park Tıp Merkezi Psikologu Enise Öziç, “Kurban kesim aşamaları 6 yaşına kadar uzaktan dahi izletilmemeli, 6 yaşından ortalama 12 yaşına kadar ise uzaktan kanın ya da hayvan seslerini kesilme şeklinin görülmeyeceği ve duyulmayacağı mesafeden izlettirilebilir. 12 yaşından sonra ise kurban konusunda tamamen bilinçlendirildikten sonra izlemesinde sakınca görülmemektedir” dedi.
Çocuklara algılamakta zorlanacakları bilgileri vermenin doğru olmadığını ifade eden Öziç, “Örneğin ‘Hz. İbrahim oğlunu kurban edecekken oğlu Hz. İsmail’in kendisini Allah’a teslimiyetinin karşılığı olarak kurban indirilmiştir. Hz. İbrahim’e bu hayvanı kurban etmesi emredilmiştir’ şeklinde bir ifadeyi 6-7 yaş öncesi bir çocuk idrak edememektedir. Diğer bir ifade ile anlayamamaktadır. Henüz soyut düşünme becerisi gelişmemiş olan çocukların bu gibi ifadelerden sağlıklı bir sonuç çıkarmaması beklenmemelidir. Bu durumda çocuklara Kurban Bayramı bayramın sosyal katkıları açısından bahsedilebilir. Örneğin ‘Allah bu bayramı bizlere hediye etti, Kurban Bayramı’nda diğer bayramlarda olduğu gibi tüm sevdiklerimiz bir araya gelir, akrabalar ziyaret edilir, yaşlıların elleri öpülür, herkesin çok mutlu olduğu bir ortam olur. Fakirlere et ve para yardımında bulunulur. Et yiyemeyen çocuklar bu bayram et yerler ve çok mutlu olurlar’ şeklinde bahsedilebilir. 6-7 yaş sonrası çocuklara ise yine Kurban Bayramı’nın anlam kazandığı Hz. İbrahim Peygamberin oğlu Hz. İsmail’in kurban edileceği kısa anlatılırken bıçak ve kesmek kavramları yerine Hz. İsmail’in ‘Allah’a olan teslimiyeti ve babasına karşı gelmemesi’ gibi kavramlar üzerinde durularak anlatılmalıdır. Gelen kurbanın ise onların bu davranışları üzerine Allah’ın bir hediyesi olarak geldiği iletilmelidir. Hayvanların kesildikleri için üzülmediklerini, çünkü bizim bedenimize besin olacakları için yani biz onların etini yediğimizde güçleneceğimiz için aslında hayvanların mutlu oldukları da iletilebilir. Bu şekildeki bir anlatım hem çocuğun dini bayram olan Kurban Bayramı’nın asıl anlamını daha net anlamasına oradaki mesajı daha iyi algılamasına ve en önemlisi ruhsal örselenme yaşamamasına yardımcı olabilecektir” diye konuştu.
ÇOCUKLAR KURBANLIKLARLA DUYGUSAL BAĞ KURMAMALI
Çocukların kurban olarak kesilecek hayvanlarla duygusal bağ kurulmamasına dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizen Öziç, “Kurban kesildikten sonra çocukların kesilen kurbanın etlerini görmesinde sakınca görülmemektedir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus, kesilen hayvanın bacak, kafa, göz gibi kesilmiş organlarını görmemesi gerektiğidir. Diğer bir ifade ile hayvanın bir parçası şeklinde algılayabileceği uzuvlarını görmemesi ruhsal gelişimi açısından önem taşımaktadır. Aynı zamanda çocukların kesilecek hayvan ile duygusal bağ kurmamasına dikkat etmek gerekmektedir” şeklinde konuştu.
Çocukların kurban kesim esnasını izlemesinin doğuracağı sonucun, çocuğun kültürel yaşantı şekline göre değişebileceğini ifade eden Öziç, “Kırsal kesimde yaşayan örneğin, çiftçilik ile uğraşan ve hayvan kesiminin daha sık olduğu yerlerde büyüyen çocukların bu görüntülerden olumsuz etkilenme oranı çok daha düşüktür. Bu durumun sebebi kırsal kesimde yaşayan bir çocuğun bu durumu olağan bir durummuş gibi algılamasından kaynaklanıyor olabilir. Sonuç olarak, çocukların ruh sağlığı tüm anne ve babalar için şüphesiz çok önemlidir. Bu nedenle bu ruh sağlığına olumlu katkı sağlamaya devam edilmesi bu tür hususlara dikkat edilmesini gerektirmektedir” ifadelerini kullandı.