Kişilerin yaşadığı travmalar sonrası gelişen stres bozukluğu uygulanan eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) terapisi ile tedavi edilebiliyor. Terapi hakkında bilgi veren Psikiyatri Uzm. Dr. Ayfer Özdemir, “Kişiye iki yönlü uyarı vererek bu göz hareketi şeklinde veya ses uyarısı şeklinde olabilir o anıya karşı duyarsızlaştırıyoruz” dedi.

Doğal afetler, kayıplar, savaş, taciz ve tecavüz gibi büyük travmaların yanı sıra, çocuklukta veya yetişkinlikte yaşanan olumsuz olaylar kişilerin zihninde kötü anılar bırakabiliyor. Bu durum çoğu kişinin yaşantısını olumsuz yönde etkiliyor. Bu aşamada psikiyatrı doktorlarına başvuran kimi hastalara EMDR tedavisi uygulanıyor. Uygulanan bu tedavide kişiye iki yönlü bir yönde uyarı verilerek kötü anıların etkilerinden kurtulması amaçlanıyor.

 Samsun Hastanesinde görevli Psikiyatrı Uzm. Dr. Ayfer Özdemir, EMDR tedavisi hakkında bilgi verdi. EMDR’yi ‘göz hareketleriyle yeniden duyarsızlaştırma ve yeniden işleme terapisi’ olarak tanımlayan Dr. Ayfer Özdemir, “EMDR yaklaşık 30 yıldır dünyada uygulanan bir terapi tekniğidir. Uykuda REM döneminde rüya gördüğümüz zaman gözlerimiz hızlı hareket eder. Günlük canımızı sıkan olaylar veya günlük yaşadığımız olaylar uykuda çözümlenir. Uymadan önce canımızı sıkan bir olayın uyandıktan sonra o kadar çok canımızı sıkmadığını fark etmişizdir. Bunu biz terapide belli bir anı üzerinde çalışarak o anıyı hatırlamasını sağlayarak ve iki yönlü uyarı vererek bu göz hareketi şeklinde, ses uyarısı şeklinde olabilir o anıya karşı duyarsızlaştırıyoruz. Günlük yaşanan ufak tefek sıkıntılar uykuda çözülebiliyor ama çok büyük travmalar çözülemiyor ve insan zihninde düğüm olarak kalabiliyor. Yanlış işlenmiş şeklinde kalabiliyor” diye konuştu.

“Tedavi süresi insandan insana değişiyor”
Terapinin hastaların üzerinde olumlu etkiler bıraktığını ifade eden Ayfer Özdemir, “Doğal afet, tecavüz gibi çok büyük travmalar insanı etkileyebilir. Bu yaşantılar sonucunda insanlarda uykusuzluk, sinirlilik, travmayı hatırlatan durumlardan kaçınma durumu olabilir. Bunun dışında travmatik anıyla ilgili gözünün önüne anılar gelmesi, kâbuslar gibi belirtiler olabilir. Büyük travma ise bu stres bozukluğu gelişebiliyor.

Küçük travmalar da var. Küçük düşme, alay konusu olma gibi durumlarda günlük yaşantımızda canlı bir anı olarak kalabilir. Hala hatırladığımız zaman bizi üzebilir. EMDR cihazı travma sonrası gelişen stres bozukluğunda çok etkili bir yöntemdir. Hasta anısı anlatırken çocukluğu ile ilgili bir problemde ilişki ile ilgili bir problem olabilir.

Hala ağlayarak anlatıyorsa bunun etkisini üzerinde taşıyordur. Bu anıları çalışırken hastanın o anıya odaklanmasını isteyerek iki yönlü uyarı vererek anıya karşı bir duyarsızlaşma oluyor. Sadece anı çalışmıyoruz. O anıyla ilgili o kişide oluşan bilişler düşünceler, duygular veya bacakta uyuşma, kalbinde sıkışmalar olabilir.

Bunlara karşı iki yönlü uyarı vererek bu anılara karşı duyarsızlaşmasını sağlıyoruz. Sadece anılara karşı duyarsızlaşma olmuyor. Kendi ile ilgili veya çevresi ile ilgili yanlış inanışları da düzeliyor. Terapi sonrası kişinin sağlıklı baş etme becerileri geliştirmesi sağlanabiliyor. Ciddi anlamda daha öfke kontrolleri edebilir hale gelebiliyorlar.

Tedavi süresi ise hastaya göre değişiyor. EMDR terapisi diğer terapi teknikleri göre daha hızlı bir tedavi yöntemidir. Genellikle 3-5 seansta biz klinik düzelmeyi gözlemleyebiliyoruz. Bu bir terapi için hızlı bir süredir” şeklinde konuştu.